ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 60 yılı aşkın süredir uluslararası yardımları yürüten USAID’in kapatıldığını açıkladı. Projelerin bir kısmı Dışişleri Bakanlığına devredildi, kalanları sonlandırıldı. Bilim insanları, kararın milyonlarca ek ölüme yol açabileceğini bildirdi.
YDH - ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 60 yılı aşkın süredir insani yardım ve uluslararası destek programlarını yürüten USAID’in kapatıldığını duyurdu. Rubio, açıklamasını sosyal medya platformu X üzerinden yaptı.
Rubio, projelerin bir kısmının Dışişleri Bakanlığına devredileceğini, diğerlerinin ise tamamen sona ereceğini söyledi. Kurumun kapatılması sürecini, Adalet ve Bütçe İdaresi Direktörü Russell Vought yönetecek. Rubio, "Söz konusu programların bazıları Dışişleri Bakanlığına devredildi. Russell Vought, artık raydan çıkan bu kurumun kapatılmasını yönetiyor," dedi.
Trump yönetimi projelerin yüzde 83’ünü iptal etti
Başkan Donald Trump’ın mart ayında aldığı karar doğrultusunda USAID’in yaklaşık yüzde 83’lük faaliyetleri iptal edildi. Böylece yaklaşık 5800 hibe programı sona erdi. Ukrayna, Etiyopya ve Ürdün’deki büyük ölçekli projeler de bunların arasındaydı. Yaklaşık bin proje ise Dışişleri Bakanlığına devredildi. Beyaz Saray, bu adımın programların daha etkin yönetilmesini sağlayacağını bildirdi.
1961’de Kongre kararıyla kurulan USAID’in dünya genelinde yaklaşık 10 bin çalışanı bulunuyordu. Kurumun yıllık bütçesi 43 milyar dolara yakındı. USAID’in yürüttüğü yardımlar sayesinde 90 milyondan fazla insanın, bunların 30 milyona yakınının çocuk olduğu kaydedildi.
Trump ve Musk sert eleştiriler yöneltti
Trump yönetimi USAID’i defalarca eleştirdi. Trump, kurumun vergi mükelleflerinin parasını boşa harcadığını ve hatta biyolojik silah araştırmalarını finanse ettiğini ileri sürdü. İddialar arasında COVID-19 ile bağlantılı projeler de vardı. Tesla’nın sahibi Elon Musk’ın da yer aldığı bir denetim raporu, kurumun çalışmalarını "etkisiz ve Amerikan vatandaşları için faydasız" olarak nitelendirdi.
Bilim insanları: Kapatma milyonlarca cana mal olabilir
İspanya, Brezilya, Mozambik ve ABD’den araştırmacıların The Lancet dergisinde yayımlanan değerlendirmesine göre, USAID’in kapatılması 2030 yılına kadar 14 milyondan fazla ek ölüme yol açabilir. Bunun üçte birinin çocuklar olacağı öngörüldü.
Kongrede yetki tartışması
Kongrede, başkanın Kongre tarafından finanse edilen bir kurumu tek başına kapatma yetkisine sahip olmadığı yönünde eleştiriler yükseldi. Bazı hukuk girişimlerine rağmen Beyaz Saray süreci sürdürdü ve USAID’in tasfiyesi resmen tamamlandı.
