Lübnan'da son iki gündür yaşanan yoğun diplomatik trafik, İsrail'in yeniden saldıracağına ilişkin endişeleri ortaya koydu. Mısır, arabuluculuk teklif ederken, ABD'li özel temsilci Morgan Ortagus, Hizbullah'ın yeniden güç kazandığı uyarısında bulundu ve Beyrut yönetimine İsrail'le doğrudan müzakere kanallarını açma çağrısı yaptı.
YDH - Lübnan'da son iki gündür yaşanan yoğun diplomatik trafik yaşanıyor. Gazze mutabakatı sonrası süreci andıran bu hareketlilik, olası bir İsrail askeri operasyonunu önlemek amacıyla Mısır'ın devreye girmesiyle dikkat çekti.
Pazartesi günü Lübnan'a gelen ABD'li özel temsilci Morgan Ortagus'un ardından, Başkanlık Özel Elçisi Thomas Barrack’ın da önümüzdeki günlerde Beyrut'u ziyaret etmesi bekleniyor.
Aynı günlerde Mısır İstihbarat Şefi Hasan Reşad’ın Lübnan ziyareti ve Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt’ın kente gelişi, ülkenin yeni bir dönüm noktasına sürüklendiği şeklinde yorumlanıyor.
Hizbullah'ın silahlarını elinde tutmakta ısrar etmesi, Lübnan'ı yeni bir yıkıcı savaşın eşiğine getirebilir.
Mısır'dan arabuluculuk teklifi
El-Ahbar gazetesinin haberine göre, Lübnanlı yetkililer bu temaslarda açık tehditler yerine “dostane tavsiyeler ve diplomatik uyarılar” aldı.
Konuya vakıf kaynaklar, Gazze ateşkesinde kilit rol oynayan Reşad’ın, Cumhurbaşkanı Jozef Aun, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevaf Selam’la yaptığı görüşmelerde Kahire’nin arabuluculuk teklifini yinelediğini bildirdi.
Reşad, “Mısır’ın bölgesel ve uluslararası ilişkileri sayesinde önemli bir rol üstlenebileceğini, Lübnan’ın işbirliği yapması halinde krizden çıkış yolunun açılabileceğini” söyledi.
Cumhurbaşkanlığı kaynakları da Reşad’ın herhangi bir tehdit mesajı iletmediğini, görüşmede yalnızca öneri ve telkinlerde bulunduğunu aktardı.
Genel Güvenlik Müdürü Hasan Şakir ve Askeri İstihbarat Başkanı Tuğgeneral Toni Kahveci’nin de katıldığı görüşmede Cumhurbaşkanı Aun, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi’ye selamlarını ileterek Kahire’nin desteğine teşekkür etti.
Reşad ise bu sözlere, “Mısır Lübnan’ın yanında olmaya devam edecek” yanıtını verdi.
ABD'li temsilci, 'koordinasyon mekanizmasına' işaret etti
ABD’li temsilci Morgan Ortagus’un temaslarında da benzer mesajlar öne çıktı. Görüşmelere aşina kaynaklar, Ortagus’un Cumhurbaşkanı Aun ile yaptığı toplantının “soğuk ama yapıcı bir hava” içinde geçtiğini bildirdi.
Kaynaklar, Ortagus'un, ordunun hükümet tarafından onaylanan güvenlik planını hızla tamamlaması gerektiğini vurguladığını belirtti.
ABD'li yetkili, “Gazze mutabakatının yarattığı olumlu zeminin korunması gerektiğini” dile getirerek, Lübnan sınırında kalıcı istikrarın ancak mevcut koordinasyon mekanizmalarının güçlendirilmesiyle sağlanabileceğini ifade etti.
Bu çerçevede, ateşkes ihlallerini izleyen “mekanizma komitesi”nin yetkilerinin tüm sınır bölgelerini kapsayacak şekilde genişletilmesi ve komisyona diplomatların da dahil edilmesi önerildi.
Toplantıya ABD’nin Beyrut Maslahatgüzarı Keith Hannigan ve siyasi danışman Matthew Totilo da katıldı.
Aun ise görüşmede İsrail’in süregelen ihlallerine son verilmesi gerektiğini belirterek, “Ateşkes denetim komitesinin daha etkin hale getirilmesi ve 1701 sayılı BM kararının eksiksiz uygulanmasıyla ordunun güney sınırlarına kadar konuşlanmasının önemini” vurguladı.
Washington: Hizbullah yeniden güç kazanıyor
Ortagus, temaslarına sabah saatlerinde Meclis Başkanı Nebih Berri ile görüşerek başladı. El-Ahbar’a konuşan kaynaklara göre yaklaşık bir saat süren görüşme basına kapalı yapıldı.
Berri’nin önce ziyareti reddetmeyi düşündüğü ancak yakın çevresinin “ABD ile iletişim kanallarını açık tutmakta yarar var” tavsiyesi üzerine kabul ettiği öğrenildi.
Görüşmede Ortagus’un Suriye sınırındaki silah kaçakçılığına değinerek sınırların denetim altına alınmasının önemini vurguladığı belirtildi.
Berri ise Lübnan’ın uluslararası anlaşmalara bağlı olduğunu ve ateşkese sadık kaldığını söyledi. Berri ayrıca, “Mekanizma komitesi anlaşmaların uygulanması için tek geçerli araçtır” diye konuştu.
Ortagus’un Başbakan Nevaf Selam’la yaptığı görüşmede de aynı ton korundu. Ancak Ortagus, bu görüşmede daha açık bir dil kullanarak, “Hizbullah’ın yeniden güç kazandığına ve Washington ile Tel Aviv’in bu yönde istihbarat elde ettiğine” dikkat çekti.
ABD'li temsilci, “Bölgede değişen dengeler dikkate alınarak, Lübnan hükümetinin İsrail’le doğrudan müzakere kanallarını açması gerektiğini” ifade etti.
Kaynaklara göre Ortagus, Lübnan Genelkurmay Başkanı Rudolf Heykel ile de bir araya geldi ve son dönemde gerilen askeri ilişkilerin “yeniden rayına oturtulması” için adımlar atılacağını bildirdi.
