Wall Street Journal, İsrail’in iki yıl süren savaşın ardından Gazze ve Batı Şeria’daki yedek askerlerin sayısını azaltmaya başladığını belirtti. Gazete, bu kararın ülke ekonomisinin “tükenmiş yedek askerlerin yükünü artık kaldıramadığını” gösterdiğini kaydetti.
YDH- Amerikan Wall Street Journal gazetesi, İsrail ordusunun Gazze ve Batı Şeria’da görev yapan yedek askerlerin sayısını azaltmaya başladığını bildirdi. Habere göre bu adım, “iki yıl süren savaşın ardından çatışmaların şiddetinin azaldığına” ve “ABD arabuluculuğunda sağlanan ateşkesin Gazze’de büyük ölçüde korunmaya devam ettiğine” işaret ediyor.
“Yorgun yedek askerlerin yükü hafifletiliyor”
Gazete, isminin açıklanmasını istemeyen bir İsrailli askeri yetkiliye dayandırdığı haberinde, perşembe gününden itibaren İsrail’in, Batı Şeria ve Kuzey İsrail dahil olmak üzere çeşitli cephelerdeki yedek askerlerin sayısını azaltmaya başladığını aktardı. Yetkili, bu adımın, Ekim 2023’te Gazze’ye başlatılan savaşın başlangıcından bu yana defalarca göreve çağrılan “yorgun yedek askerlerin üzerindeki yükü hafifletmeyi” amaçladığını ifade etti.
Bu kararın, İsrail ile Hamas’ın Gazze’de kırılgan bir ateşkesin ilk aşamasını tamamlamak için çalıştığı bir dönemde alındığı kaydedildi. Haberde, bu durumun “sahadaki asker ihtiyacını önemli ölçüde azalttığı” belirtildi.
Konuya yakın bir başka kaynak da gazeteye, “İsrail ordusu binlerce yedek askerini geri çekecek.” dedi.
İsrailli askeri yetkili ayrıca, “Bazı durumlarda yedek askerlerin yerini zorunlu askerlik yapan askerler alacak” ifadelerini kullandı ve “Yedek askerler, operasyonel ihtiyaçlar ve gelişmelere göre her an yeniden göreve çağrılabilir.” diye ekledi.
“Çatışmalar bitmedi ama yoğunluk azaldı”
Wall Street Journal, İsrail açısından “Gazze’deki ya da diğer cephelerdeki çatışmaların henüz sona ermediğini” belirtti. Gazete, İsrail ordusunun perşembe günü “Hizbullah’ın yeniden yapılanma çabalarına karşılık olarak” Lübnan’ın güneyindeki bazı noktaları vurduğunu aktardı.
Kasım 2024’te İsrail ile Lübnan arasında ateşkes anlaşması imzalanmış olmasına rağmen, İsrail ordusu ülkedeki “Hizbullah hedeflerini” vurmaya devam ediyor.
Haberde, İsrail’in 7 Ekim 2023’te başlayan savaşın ilk günlerinde “300 binden fazla yedek askeri göreve çağırdığı”, ancak bu sayının savaşın ilerleyen dönemlerinde azaldığı hatırlatıldı.
Gazeteye göre, İsrail’in daimi ordusu “nispeten küçük” ve ülke savaş zamanlarında büyük ölçüde yedek askerlere dayanıyor. Yedek askerlerin, savaşın başlangıcından bu yana Lübnan’dan Batı Şeria’ya kadar farklı cephelerde sürekli görev yapmaları nedeniyle “yoğun bir yorgunluk ve tükenmişlik hissi yaşadıkları” bildirildi.
Normal şartlarda İsrail ordusunda yedek askerlik süresinin yılda yalnızca birkaç hafta olduğu, bu sistemin maliyetinin de ülke için “oldukça yüksek” olduğu kaydedildi.
“Yedek askerler çöküyor, ekonomi kaldıramaz”
Tel Aviv’deki Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nden kıdemli araştırmacı Edit Şafran Gitelman, gazeteye yaptığı açıklamada, “Yedek askerler burada basitçe çöküyor; ekonomi ise bunu daha fazla kaldıramaz” dedi.
Gitelman, “İsrail ordusu, siyasi düzeyin savaşın bittiğini açıklamasını beklemiyor. Başka seçeneği yok.” ifadelerini kullandı.
Araştırmacı, kuvvetlerin geri çekilmesi kararının, İsrail’in şu anda “tam savaş olmayan ama normale de dönülmeyen bir geçiş sürecinde” bulunduğunun göstergesi olduğunu söyledi.
“Asker bulmak için sosyal medya kullanıldı”
Gazete, ateşkes öncesinde İsrail ordusunun “tükenmiş yedek askerleri göreve çağırmakta zorlandığını” ve komutanların asker bulmak için “alışılmadık yöntemlere” başvurduğunu yazdı. Bunlar arasında sosyal medya paylaşımları ve sohbet gruplarında yapılan çağrılar da yer aldı.
Bazı yedek askerlerin, “ailelerinin ve meslek hayatlarının çöktüğünü” söylediği, bazılarının ise “artık Gazze’de neden savaştıklarını bile bilmediklerini” dile getirdikleri aktarıldı.
Trump Planı’nın ikinci aşaması
Geçtiğimiz 10 Ekim’de, İsrail ile Hamas arasında Gazze’de ateşkes yürürlüğe girdi. Bu ateşkes, ABD Başkanı Donald Trump’ın savaşı sona erdirmeyi amaçlayan “20 maddelik planı” çerçevesinde uygulanmaya başladı.
Şu anda odak, planın ikinci aşamasına yönelmiş durumda. Bu aşama, Hamas’ın silahsızlandırılmasını ve uluslararası denetim altında Gazze’nin yönetimini üstlenecek bir “teknokratlardan oluşan Filistinli komite”nin kurulmasını öngörüyor. Ayrıca, güvenlik taramasından geçirilen Filistinli polis güçlerini desteklemek üzere “uluslararası bir gücün konuşlandırılmasını” şart koşuyor.
Ateşkesin ardından, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’deki esirlerden “hayatta kalan 20 İsrailli esir serbest bırakıldı.” İsrail de yaklaşık “2000 Filistinli tutsağı bıraktı.”
Ateşkesin başlangıcından bu yana Hamas, “ölen 28 esirden 22’sinin cenazesini” de İsrail’e teslim etti. Hareket, “Gazze’deki büyük yıkım nedeniyle diğer cenazelere ulaşmanın zor olduğunu” belirtti.
Gazze Sağlık Bakanlığı yetkililerine göre, İsrail’in saldırıları savaş boyunca “yaklaşık 69 bin Filistinlinin hayatını kaybetmesine” yol açtı. Ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana da “241 kişi daha yaşamını yitirdi.” Savaş, “Gazze’nin büyük bölümünü yıkılmış ve yaşanmaz hale getirdi.”
