Suriye’deki yabancı militanların, yeni rejim tarafından orduya entegre edildiğini bildiren The New York Times, ABD’nin bu duruma “temkinli” yaklaştığını, bazı Suriyelilerin ise bu kişilerin vatandaşlık almasına ve kamuya katılmasına karşı çıktığını aktardı.
YDH- The New York Times'ın (NYT) haberine göre, Suriye’de Beşşar Esed yönetimini devirmek için “isyancı” gruplarla birlikte savaşan binlerce yabancı militan, savaş sonrası ülkede kalmayı planlıyor.
Yeni yönetim, bu kişileri “devrime sadık müttefikler” olarak görürken, ABD ve bazı Suriyelilerin bu durumdan rahatsızlık duyduğu belirtildi.
2011 yılında başlayan ve yaklaşık 14 yıl süren savaş sırasında, Mısır, Rusya, Irak vd. gibi ülkelerden gelen militanlar başta olmak üzere binlerce yabancı, el-Kaide bağlantılı gruplar dahil olmak üzere çeşitli isyancı yapılarla birlikte cephede yer aldı. Bunların bir kısmı, Colani öncülüğündeki Heyet Tahrir eş-Şam’a (HTŞ) katıldı.
NYT, ABD yönetiminin, bu yabancı militanlardan bazılarının IŞİD ile ilişkilendirilebileceği “endişesini” taşıdığını ve HTŞ rejimine bu kişileri ya sınır dışı etmesini ya da hükümet ve ordu kadrolarından uzak tutmasını önerdiğini bildirdi.
Ancak habere göre, yeni rejim, bazı yabancı militanları orduya “entegre” etmeye başladı. Bu gelişmenin, “hem iç istikrar hem de dış ilişkiler açısından” tartışmalara yol açtığını söyleyen NYT, özellikle HTŞ’nin geçmişte el-Kaide ile olan bağlantısı nedeniyle ABD’nin hâlâ grubu “terör örgütü” olarak tanıdığını ileri sürdü.
Yabancı savaşçılardan bazılarının Suriye’de evlenip aile kurduğunu; iş kurarak sivil hayata geçtiğini belirten NYT, bunların, ülkelerine dönmeleri durumunda tutuklanma riski nedeniyle Suriye vatandaşlığına geçmeyi talep ettiklerini kaydetti. Colani, “devrime bağlı kalan ve yasalara saygı gösteren savaşçılar için vatandaşlık değerlendirilebilir” dedi.
Gazeteye göre, ancak Suriye’de bazı kesimler, bu kişilerin vatandaşlık almasına ve kamu kurumlarına yerleşmesine karşı çıkıyor. Özellikle farklı mezhep ve etnik gruplardan gelen Suriyeliler, bu savaşçıların dini ve ideolojik yaklaşımlarından rahatsızlık duyuyor.
İnsan hakları kuruluşları, bazı yabancı savaşçıları mezhep temelli şiddet olaylarına karışmakla suçlarken, yeni rejim bu iddialara ilişkin kamuya açık bir açıklama yapmadı.
NYT’ye göre, Amerikan tarafı, son aylarda konuyla ilgili daha “esnek” bir tavır sergiliyor ve “yabancı savaşçıların hangi konumlara yerleştirildiğine dair şeffaflık” talep ediyor. Ancak yaptırımların kalıcı olarak kaldırılmasının bu süreçle doğrudan irtibatlı olup olmadığının “belirsiz” olduğu belirtildi.
The New York Times’a konuşan militanlar, artık ülkede kalmayı ve yeni düzen içinde yer almayı istediklerini dile getiriyor. Kimileri ise, geçmiş savaş “deneyimleri” nedeniyle yeni kurulacak ordu içinde görev almaya hazır olduklarını belirtiyor.
