İran’ın İsrail saldırganlığına karşı yürüttüğü 12 günlük yoğun füze savaşı, ABD’nin gelişmiş THAAD savunma sistemlerinin kapasitesini ve stok dayanıklılığını ciddi şekilde zorladı. ABD, İsrail’e yüzlerce önleme füzesi sevk ederek stratejik rezervlerinin yaklaşık %30’unu tüketti; sınırlı üretim kapasitesi ise riski artırıyor.
YDH- Press TV'den Batı Asya ve savunma politikalarına odaklanan gazeteci Ivan Kesic, İsrail’in İran’a yönelik saldırganlığının yalnızca bölgesel dengeleri değil, ABD’nin stratejik savunma stoklarını ve küresel caydırıcılık kapasitesini de tehlikeye attığını vurgulayarak, özellikle THAAD önleme füzelerinin hızla tükenmesinin, Washington’un büyük ölçekli çatışmalara hazırlık düzeyini sorgulanır hale getirdiğine dikkat çekiyor.
Kesic’e göre, İran ve Çin’in binlerce balistik füze stoku bulundurması gerçeği düşünüldüğünde, Washington’un hızla tükenen savunma envanteri çok daha hayati bir zafiyet anlamına geliyor.
Ayrıca Kesic, savaş sırasında THAAD sisteminin beklenenden zayıf bir performans sergilediğini, İran’ın önce eski tip sıvı yakıtlı füzelerle İsrail’in stoklarını tüketip ardından gelişmiş manevra kabiliyetine sahip yüzlerce balistik füzeyle savunma kapasitesini aşmayı başardığını vurguluyor.
Newsweek: ABD’nin küresel caydırıcılığı sınanıyor
Amerikan medyası, savunma çevreleri ve bağımsız askeri analistlere göre, İsrail’in İran’a yönelik 12 günlük saldırısı sırasında ABD’nin gelişmiş füze savunma kapasitesinin önemli bir bölümü kullanıldı ve stratejik stoklarda ciddi bir azalma yaşandı.
Newsweek dergisi, resmi kaynaklara dayandırdığı haberinde, ABD’nin Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunması (THAAD) önleme füzelerini yoğun şekilde İsrail’e sevk ettiğini, bunun hem maliyet hem ikmal açısından riskli sonuçlar doğurduğunu bildirdi.
Habere göre, bu transferlerin somut başarısı da şüpheli görünüyor.
Askeri uzmanlara göre iki THAAD bataryasının bölgeye sevki, Yemen’den gelen füze saldırıları nedeniyle yaşanan yüksek operasyon temposu ve 12 günlük savaş sırasında yaşanan hızlı stok tüketimi sonucunda, ABD’nin toplam THAAD rezervinin yaklaşık %30’unun harcandığı düşünülüyor.
Newsweek, bu durumun yalnızca ABD’nin savunma planlarını değil, küresel caydırıcılık dengelerini de zayıflatabileceğine dikkat çekiyor.
Pentagon yetkilileri, konuya ilişkin ayrıntılı yorum yapmayı reddederek “verilecek bir bilgi yok” açıklamasıyla yetindi.
ABD-İsrail füze kalkanı kritik dönemeçte
Ürdünlü fotoğrafçı Zeyd M. el-Abbadi’nin yayımladığı video görüntüleri ve coğrafi konum verilerine dayanan açık kaynak analizine göre, tek bir büyük saldırı dalgasında İsrail’in 39 THAAD, 34 Arrow-3 ve 9 Arrow-2 önleyici füze kullandığı tahmin ediliyor.
Bu denli yüksek tüketim oranı nedeniyle bazı bataryaların savaşın ilk 4–5 günü içinde cephanelerini tükettiği düşünülüyor.
Önleyici füzelerin toplam kullanım sayısı ve başarı oranları resmî olarak açıklanmasa da, yüksek irtifa önleme patlamalarının nispeten az sayıda kaydedilmesi, THAAD’ın kısıtlı etki alanını işaret ediyor.
İsrail gazetesi Haaretz’in Salı günkü haberine göre, toplamda yaklaşık 200 adet Amerikan ve İsrail önleyici füzesi ateşlendi ve bunun maliyeti yaklaşık 1,5 milyar doları buldu.
Analistlere göre tek bir THAAD önleme füzesinin üretim maliyeti 12–18 milyon dolar arasında değişirken, araştırma ve geliştirme giderleri dahil edildiğinde bu rakam 27 milyon dolara kadar çıkıyor.
Son çatışmada yalnızca THAAD füzelerine ilişkin toplam harcamanın 500–800 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.
Üstelik üretim ve ikmal kapasitesi sınırlı: Son üç yılda ABD, ihracat müşterileri de dahil yalnızca 41 adet THAAD önleyici sipariş etti.
Bu da hızlı ve yüksek hacimli füze savaşlarının uzun sürmesi durumunda kritik bir savunma açığı riskini gündeme getiriyor.
