OECD’nin raporu, İsrail’in eğitimde ilkokul hariç tüm kademelerde öğrenci başına harcamada ortalamanın gerisinde kaldığını, yükseköğretimde farkın dramatik biçimde büyüdüğünü ortaya koydu.
YDH- İsrail “Davar” gazetesinin aktardığına göre, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2022 verilerini inceleyen “Eğitime Bakış” raporu, İsrail’de öğrenci başına yapılan ulusal eğitim harcamasının, ilkokul dışında tüm kademelerde OECD ortalamasının altında kaldığını ortaya koydu. Veriler satın alma gücü paritesi (SGP) esas alınarak dolar cinsinden ölçüldü.
Rapora göre, İsrail’de ilkokul düzeyinde öğrenci başına harcama 13.003 dolar iken, OECD ortalaması 12.730 dolar olarak kaydedildi. Buna karşın, 0–5 yaş arası okul öncesi kurumlarda yapılan harcama 6.643 dolar oldu; bu rakam OECD ortalaması olan 13.498 doların oldukça altında kaldı.
Ortaöğretim kurumlarında öğrenci başına harcama 11.815 dolar olarak ölçülürken, OECD ortalaması 14.096 dolar oldu. Yükseköğretimde ise İsrail’in 15.057 dolarlık harcaması, OECD ortalaması olan 21.444 doların oldukça gerisinde kaldı.
Kamu harcamaları açısından bakıldığında da İsrail, birçok kademede ortalamanın altında yer aldı. Öğrenci başına kamu harcaması 10.440 dolar olurken, OECD ortalaması 12.780 dolar olarak belirtildi. İlköğretim, ortaöğretim ve hazırlık kurumlarında bu rakam 11.166 dolar olurken, OECD ortalaması 12.438 dolar seviyesindeydi. Yükseköğretimde ise kamu harcaması 7.311 dolar ile OECD ortalaması olan 15.102 doların oldukça gerisinde kaldı.
Bununla birlikte, İsrail’de 3 yaş ve üzerindeki kademelerde eğitim harcamalarının GSYH’ye oranı %7,0 oldu. Bu oran OECD ortalaması olan %5,4’ün üzerinde. Ancak raporda, bu farkın nedeninin İsrail’de genç nüfusun toplam nüfusa oranının yüksekliği (%43,0) olduğu kaydedildi. OECD ortalaması bu alanda %29,7 olarak belirlendi.
Rapora göre, İsrail’de kamu kaynaklarının toplam eğitim harcamasındaki payı (okul öncesi hariç) %81,1 olurken, OECD ortalaması %83,2 olarak açıklandı. Yükseköğretimde özel kaynakların payı %51,4 seviyesinde olup OECD ortalaması %32,6’nın üzerinde gerçekleşti.
0–3 yaş arası çocukların eğitiminde ise özel harcamanın payı %72 olarak kaydedildi. OECD ülkelerinde bu oran %7 ile %25 arasında değişiyor. Bunun nedeni, İsrail’de bu yaş grubuna yönelik kurumların büyük ölçüde özel yapıya sahip olması. Ancak bu alanda çocukların kurumsal eğitime katılım oranı da %60 ile OECD ortalamasının (%30) iki katı olarak açıklandı.
Raporda, düşük yatırımın etkilerinden biri olarak sınıf yoğunluğuna dikkat çekildi. İsrail’de ilkokullarda sınıf başına düşen öğrenci sayısı ortalama 27 olurken, OECD ortalaması 23 olarak kaydedildi. Bu rakam İsrail’i, Şili’nin ardından ikinci sıraya yerleştirdi.
Öte yandan, İsrail ilkokullarda yıllık ders günü sayısında OECD ülkeleri arasında ilk sırada yer aldı. İsrail’de ilkokullar yılda 214 gün eğitim verirken, OECD ortalaması 186 gün olarak belirlendi. Raporda, İsrail’in örgüt içinde çoğu okulun haftada altı gün eğitim verdiği nadir ülkelerden biri olduğu vurgulandı. Buna karşılık, İsrailli ilkokul öğrencilerinin yıllık tatil süresi yaklaşık 15 hafta olup, OECD ortalaması olan 13 haftanın üzerindedir.
Rapora göre, öğretmenlerin büyük bölümü ilk beş yıl içinde mesleği bırakıyor. Bu oran, ilkokulda %66, okul öncesinde ise %80 seviyesinde. Ancak öğretmenlerin çoğunluğu görevden ayrıldığında emekliliğe geçiyor. Ortaöğretimde mesleği bırakanların yaklaşık %69’u, okul öncesinde ayrılanların yaklaşık %79’u emeklilik nedeniyle görevden ayrıldı.
