YDH-Birleşik Arap Emirliklerinde yayınlanan el-Beyan gazetesi, Irak ve ABD hükümetleri arasında yapılan ve güvenlik işbirliği ile siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin uzun vadeli olarak geliştirilmesini öngören protokolün tam metnini yayımladı.
YDH-Birleşik Arap Emirliklerinde yayınlanan el-Beyan gazetesi, Irak ve ABD hükümetleri arasında yapılan ve güvenlik işbirliği ile siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkilerin uzun vadeli olarak geliştirilmesini öngören protokolün tam metnini yayımladı.
El Beyan’ın yayımladığı metinde şu ifadelere yer veriliyor:
Iraklı liderler, 2007 yılının ağustos ayında ABD Başkanı George Bush’un da teyit ettiği açıklamalarında iki egemen ve bağımsız ülke olan Irak ve ABD’nin hükümetleri arasında uzun vadeli dostluk ve işbirliğinin geliştirilmesi prensibine bağlı olduklarını vurgulamışlardır.
İki ülke ortak çıkarlara sahiptir ve iki taraf arasındaki ilişkiler, Irak ve ABD halklarının özgür, demokratik, çoğulcu, federal ve aynı zamanda birleşik Irak’ın kurulmasındaki fedakarlıklarına ve cesaretlerine dayanan gelecek nesillerin faydasına olacaktır. Irak Cumhuriyeti ile ABD’nin öngördüğü ilişkiler, çeşitli boyutları ve alanları kapsamaktadır. Bu alanların önceliğinde yer alan siyasi ve ekonomik işbirliği ile güvenlik alanındaki işbirliği aşağıdaki temellere dayanmaktadır:
1)Siyasi, diplomatik ve kültürel alanlar
A-Irak hükümetinin demokratik düzen içerisinde iç ve dış tehditlere karşı desteklenmesi.
B-Irak halkının isteklerinden kaynaklanan Irak anayasasına saygı gösterilmesi ve bunun bir kenara bırakılmasına, askıya alınmasına ya da çiğnenmesine yönelik her adıma kesin bir direniş gösterilmesi.
C-Irak hükümetinin ulusal uzlaşmayı sağlamak için gösterdiği tüm çabaların desteklenmesi, bu cümleden 26 Ağustos 2007’de ortaya konan açıklamada yer alan çabaların desteklenmesi.
D)Irak’ın uluslar arası ve bölgesel konularda olumlu ve yapıcı roller oynayabilmesi için uluslar arası ve bölgesel kurum ve kuruluşlardaki konumunun desteklenmesi.
E)Ortadoğu bölgesindeki ülkelerle karşılıklı saygıya, iç işlerine karışmamaya, aradaki sorunların güç kullanımıyla çözümünü bir tarafa bırakarak sorunların çözümünde müzakereleri esas almaya dayalı ilişkilerde işbirliği ve ortak faaliyetler içinde bulunulması.
F)Ortadoğu bölgesindeki ülkelerle ve dünyadaki diğer ülkelerle olumlu ilişkilerin geliştirilmesini sağlayacak siyasi çabaların teşvik edilmesi ve ilgili tüm tarafların ortak hedeflerine hizmet edecek, bölgede güvenlik ve istikrarın güçlenmesini sağlayacak her türlü adımın desteklenmesi.
G)Irak ve ABD arasında eğitim, bilim ve kültür alanındaki işbirliğinin teşvik edilmesi.
2-Ekonomik alanda
A)Irak Cumhuriyeti’nin tüm ekonomik alanlarda ilerlemesinin desteklenmesi, bu ülkenin üretim kapasitesinin kalkındırılmasına ve serbest piyasa yönünde ilerlemesine yardım edilmesi.
B)Muhtelif taraflara (ülke ve kurumlara) Irak karşısındaki taahhütlerine uluslar arası toplumun bu ülkeyle anlaşmasında söz konusu edildiği şekilde bağlı kalmasına yardım edilmesi.
C)Ekonomik altyapısını ve kurumlarını oluşturmasına yardım etmek üzere, mali ve teknik imkânların sağlanması yoluyla Irak Cumhuriyeti’nin desteklenmesi ilkesine bağlı kalınması ve Irak altyapısının ve önemli kurumlarının eğitim ve gelişim kapasitelerinin desteklenmesi.
D)Irak Cumhuriyeti’nin bölgesel ve uluslar arası mali ve ekonomik kurum ve kuruluşlarına katılmasına ve bunlarla koordinasyonuna yardım edilmesi.
E)Ülkenin yeniden yapım ve onarım projelerinde yabancı sermayenin özellikle de ABD’nin Irak’ta yatırım yapmasının kolaylaştırılması ve teşvik edilmesi.
F)Yurt dışına kaçırılan mal ve eşyalarının özellikle de Saddam ailesinin ve eski rejim yetkililerinin yurt dışına kaçırdıkları malların geri alınması konusunda Irak Cumhuriyeti’ne yardım edilmesi, 9.4.2003 tarihinden önce ve sonra Irak’tan kaçırılan tarihi eserlerin yeniden bu ülkeye iade edilmesinin sağlanmasına yardım edilmesi.
G)Irak Cumhuriyeti’nin borçlarını ödemesine ve Saddam’ın yaptığı savaşlardan dolayı bu ülkenin ödemekle mükellef tutulduğu savaş tazminatlarının lağvedilmesine yardım edilmesi.
H)Irak’ın ticari şartlardan yararlanmasına ABD’nin öncelikleri arasında yer verilmesi, ABD’nin dünya pazarlarında sahip olduğu imtiyazlardan yararlanabilmesi ve Dünya Ticaret Örgütü’ne üye olması için Irak Cumhuriyeti’ne yardımcı olunması.
3-Güvenlik alanında
A)Irak’ın kara, hava veya deniz egemenliğini ihlal edecek her türlü dış saldırı karşısında Irak hükümetine güvenlik taahhütleri sunulması.
B)Başta el-Kaide ve Saddam yanlıları olmak üzere her türlü terörist örgütle mücadelesinde Irak hükümetine destek verilmesi. Kimliğine ve bağlı bulunduğu yere bakılmaksızın her türlü yasadışı örgüte karşı mücadelesinde Irak hükümetine yardım edilmesi, bu gruplara mali ve lojistik destek veren şebekelerin yok edilmesine ve bunların kökünün kurutulmasına yardım edilmesi. Bu yardımların araçları ve yöntemleri daha sonra belirlenecektir.
C)Güvenlik güçlerinin halkı koruyabilmesi için eğitilmesi ve teçhizatlandırılması konularında Irak hükümetine yardım edilmesi ve ülkedeki hükümetin idari yapıyı istediği şekilde yeninden yapılandırabilmesi için Irak’a yardım edilmesi.
Irak hükümeti çok uluslu gücün varlığına son kez muvafakat etme hakkını kendinde saklı görmektedir. Bu süre dolduğunda Irak, uluslar arası barış ve güvenlik için bir tehdit olmayacaktır. Doğal olarak bu durum BM’nin 7 maddesi doğrultusunda Irak’ın içişlerine müdahale bulunan Güvenlik Konseyi’nin müdahalelerine son verecek ve Irak, Ağustos 1990 tarihli 661 sayılı Güvenlik Konseyi kararından önceki uluslar arası haklarına ve şartlarına geri dönecek, Irak’ın hava, kara ve deniz hâkimiyeti, silahlı kuvvetleri ve iç işleri idaresi teyit edilmiş olacaktır. ABD’nin bu son bende muvafakati, çok uluslu gücün görevinin uzatılmasına muvafakat için Irak’ın şartı olacaktır.
31 7.2008 tarihinden önce iki tam bağımsız ve egemen ülke olan Irak ve ABD arasında ekonomik, siyasi ve kültürel alanlarla, güvenlik alanında dostluk ve işbirliği anlaşmasının nihai şeklinin imzalanabilmesi için belirlenen şekilde Irak ve ABD hükümetleri arasında yeri geldikçe ikili görüşmeler yapılacaktır.
Çeviri: Yakındoğu Haber
